Wszystkie drogi prowadzą na
W Y S P Ę
____
Bydgoscy studenci uatrakcyjniają przestrzeń publiczną
I D E A
Przez ostatni rok akademicki bydgoscy studenci pracowali nad uatrakcyjnieniem przestrzeni Wyspy Młyńskiej
___
To rozwijająca się oaza zieleni w centrum Bydgoszczy, ulubiona strefa rekreacyjna mieszkańców i cel spacerów turystów. Od wieków pełni w życiu miasta ważną rolę - najpierw jako ośrodek miejskiego przemysłu młynarskiego, obecnie jako popularne miejsce wypoczynku oraz lokalizacja wydarzeń kulturalnych i muzeów. Tutaj też znajdują się Młyny Rothera, których nowo otwarte tarasy uzupełnią ofertę rekreacyjną Wyspy.
___
Ideą projektu było zwiększenie wygody korzystania z Wyspy Młyńskiej.
Wspólnym celem była analiza potrzeb odwiedzających ją i zaprojektowanie małej architektury, która te potrzeby spełni. Chcieliśmy dać bydgoszczanom poczucie, że ich głos jest ważny. Lokalnym instytucjom zależy, żeby czuli się w mieście dobrze, a funkcjonalność i wygoda korzystania z przestrzeni publicznej jest równie ważna, co jej estetyka.
Z A Ł O Ż E N I A
Głównym założeniem projektu była współpraca
Nie tylko między instytucjami, ale przede wszystkim między zaangażowanymi w projekt środowiskami akademickimi a mieszkańcami Bydgoszczy. To ich głos był najważniejszy. Podstawą działań projektowych były potrzeby użytkowników przestrzeni, zbadane w ramach przygotowanej ankiety. Każda ze stron odpowiadała za jeden z przenikających się etapów.
POTRZEBY
PROJEKTY
WYBÓR
W S P Ó Ł P R A C A
Młyny Rothera są w fazie wyposażania przyległego do nich tarasu z fontanną, które są przestrzenią ogólnodostępną. Okazało się, że jest to doskonała inspiracja do podjęcia współpracy badawczej i projektowej
__
Park Kultury nawiązał współpracę z Wydziałem Nauk o Polityce i Administracji Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego oraz Katedrą Wzornictwa Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego (obecnie Politechnika Bydgoska). Dla wszystkich stron niezwykle ważne są działania angażujące społeczność i przekazywanie wiedzy, w tym wypadku kolejnym pokoleniom studentów.
Każda instytucja włożyła w projekt swoją wiedzę, doświadczenie i serce. Zadania zostały przydzielone według obszarów ekspertyzy: naukowcy i studenci UKW zajęli się przeprowadzeniem badań potrzeb, a studenci wzornictwa projektowaniem małej architektury. Oba zadnia przenikały się - projekty odpowiadały rozpoznanym potrzebom. Kolejnym etapem będzie realizacja wybranych obiektów i ustawienie ich w przestrzeni. W ten sposób Wyspa Młyńska stanie się jeszcze bardziej komfortowa.
Nowoczesne, inteligentne miasto to takie, w którym urzędnicy, politycy, przedsiębiorcy i naukowcy potrafią ze sobą rozmawiać i współpracować.
Integracja działań Parku Kultury, Katedry Wzornictwa UTP (obecnie Politechnika Bydgoska) oraz Wydziału Nauk o Polityce i Administracji UKW to doskonały przykład kierunku, w którym powinniśmy podążać. Wszyscy mamy wiele do zaoferowania, a jeśli nasze kompetencje połączymy w jedno, skorzysta na tym Bydgoszcz, a przede wszystkim jej mieszkańcy. Dzisiaj dbamy wspólnie o przestrzeń wokół Młynów Rothera i niech to będzie nowy impuls w budowaniu wzajemnego zaufania. Jako badacze innowacji miejskich skupieni na Wydziale Nauk o Polityce i Administracji UKW wyrażamy taką gotowość. Jesteśmy przekonani, że nasza wiedza okaże się użyteczna, gdy napotka partnerów wrażliwych na społeczne potrzeby, a dokładnie takich podczas realizacji wspomnianego projektu spotkaliśmy.
__
dr hab. Artur Laska, prof. UKW, Dziekan Wydziału Nauk o Polityce i Administracji
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Bardzo się cieszę, że Katedra Wzornictwa UTP mogła wziąć udział w tym wspólnym projekcie, a nasza inicjatywa spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem zarówno ze strony kolegów z Parku Kultury, jak i Wydziału Nauk o Polityce i Administracji UKW.
Tak wspaniały obiekt, który rozpoczyna swój nowy etap życia, wymaga odpowiedniej oprawy, właściwego wsparcia w procesie wrastania w pejzaż Bydgoszczy, w świadomość jej mieszkańców i gości. Nasi studenci mogli wziąć udział w budowaniu nowej wartości, świadomym reagowaniu na zbadane przez studentów UKW potrzeby potencjalnych użytkowników tego przepięknego miejsca i otaczającej je przestrzeni.
Mam nadzieję, że nasz wspólny projekt nie tylko zostanie sfinalizowany w formie konkretnych realizacji, ale również da początek trwałej, owocnej współpracy pomiędzy naszymi jednostkami.
__
dr hab. Romuald Fajtanowski, prof. UTP, Kierownik Katedry Wzornictwa
Uniwersytet Technologiczno Przyrodniczy w Bydgoszczy (obecnie Politechnika Bydgoska, Katedra Wzornictwa)
WSPÓŁPRACA
PROJEKTY
WYBÓR
P O T R Z E B Y
Studenci i naukowcy UKW zajęli się przeprowadzeniem badań użytkowników Wyspy Młyńskiej
_
Materiał został zebrany metodą pośrednią przy użyciu kwestionariusza ankiety internetowej dostępnej na portalach społecznościowych, na stronach lokalnych mediów i serwisów internetowych, a także na stronach lokalnych instytucji publicznych.
Koordynatorka badań: dr Alina Kaszkur
Autorki raportu z badań: dr Alina Kaszkur, dr Barbara Panciszko,
mgr Martyna Rajek-Kwiatek
Badanie przeprowadzono w grudniu 2020 r. Wzięło w nim udział 567 osób. 316 kobiet i 251 mężczyzn
_
Uczestników badania poproszono o ustosunkowanie się do pytań w zakresie częstotliwości przebywania na Wyspie Młyńskiej, najchętniej wybieranych szlaków, które na nią prowadzą czy też pomysłów jej uatrakcyjnienia. Część pytań odnosiła się do przestrzeni przyległej bezpośrednio do Młynów Rothera. Zapytano o to, jakie funkcje powinna ona pełnić, z jakiego materiału powinny być wykonane wzbogacające tę przestrzeń meble/siedziska oraz jak powinien być zagospodarowany teren po wyburzeniu betonowego amfiteatru. W ankiecie znalazły się także pytania dotyczące potencjalnych problemów, z jakimi wiąże się użytkowanie przestrzeni Wyspy Młyńskiej.
Którędy wchodzimy na Wyspę Młyńską?
__
A Kładka Krzysztofa Klenczona na Młynówce: 10,8 %
B Wejście od Mostu Focha: 16%
C Kładka Wenecji Bydgoskiej (przy Magicznych Schodkach): 28,7%
D Wejście od strony Starego Miasta: 48,7%
E Mostek od strony Opery Nova [a1] (Jana Kiepury): 49%
Co uatrakcyjniłoby Wyspę Młyńską?
__
A większe związanie funkcjonalne części Wyspy z wodą: 54,9%
B zacienione miejsca: 46,2%
C udostepnienie dodatkowych siedzisk: 45%
D zieleń w pojemnikach: 24,5%
E atrakcja fotograficzna: 23,8%
F własne odpowiedzi: 15,5%
G więcej atrakcji dla dzieci: 12,2%
Jak często odwiedzamy
Wyspę Młyńską?
__
W ciepłych miesiącach odwiedzamy Wyspę o wiele częściej niż w miesiącach chłodniejszych. 31,6 % uczestników badania - wiosną i latem - bywa na Wyspie kilka razy w miesiącu, 26,1 % bywa nawet częściej niż raz w tygodniu, a 2,5 % zdarza się bywać codziennie.
Jesienią i zimą częstotliwość bywania na Wyspie jest wyraźnie niższa. Tylko 9,2 % zapytanych odwiedza ją raz w tygodniu, zaś 4,4 % pytanych bywa kilka razy w tygodniu.
WSPÓŁPRACA
POTRZEBY
WYBÓR
P R O J E K T Y
W tym samym czasie studenci wzornictwa zapoznawali się z terenem i szukali inspiracji do swoich projektów
__
Powstało kilkadziesiąt zachwycających form małej architektury, które mogłyby stanąć na Wyspie Młyńskiej. Funkcje nadały im zbadane za pośrednictwem ankiet potrzeby osób odwiedzających Wyspę Młyńską. Estetyka projektów czerpie za to z tradycji młynarskich i nawiązuje do przemysłowej przeszłości miejsca. A ich formy zapraszają do interakcji i inspirują. Powstałe projekty możecie zobaczyć w poniższej galerii.
Projekty studenckie powstały pod kierunkiem
dr Ewy Raczyńskiej-Mąkowskiej
Młyny Rothera są mi tak bliskie jak cała Wyspa Młyńska. Bywałam tam w latach 90. pracując po sąsiedzku na Jezuickiej. Jako ówczesny Miejski Konserwator Zabytków zabiegałam o otwarcie się miasta na rzekę, w tym również o zwrócenie uwagi na unikatowość i atrakcyjność wyspy wraz z jej zabudową.
Udało mi się wówczas m.in. zapoczątkować udostępnienie przestrzeni Bydgoskiej Wenecji dzięki poprowadzeniu wzdłuż Młynówki ciągu pieszego, a także przekonać do konieczności odtworzenia tzw. Międzywodzia, kanału dzielącego wyspę.
Dziś wydaje się, że te komponenty przestrzenne były tam zawsze. Wyspa Młyńska doczekała się wreszcie rewitali,zacji, w dużej mierze dzięki determinacji ludzi, którzy wierząc w jej potencjał, pozyskali środki unijne i realizowali kolejne remonty.
Pozostał obiekt największy, moim zdaniem najważniejszy - klucz do wielu pozamykanych jeszcze drzwI-prawdziwe serce wyspy .... [PRZECZYTAJ WSZYSTKO]
Pechowa historia Młynów spowodowała, że na ich rewitalizację musieliśmy czekać dłużej. Decyzja Prezydenta Rafała Bruskiego o przejęciu obiektu przez Miasto była odważna i bardzo dobra. Dziś chyba nikt już nie ma wątpliwości, że uratowała Młyny przed ostateczną degradacją.
Kiedy po latach pracy zawodowej w charakterze najpierw urzędnika, a potem projektanta, rozpoczęłam swoją przygodę z uczelnią wyższą, a konkretnie Katedrą Wzornictwa na UTP, od początku starałam się, by studentom zadawać zadania związane z kształtowaniem konkretnej przestrzeni, rozwiązywaniem prawdziwych zadań projektowych, poruszaniem się w realnych kontekstach. To najlepszy sposób na oswojenie się z uwarunkowaniami jakie niesie rzeczywistość, zdobycie doświadczenia w oparciu o konkretne sytuacje przestrzenne. Specyfika kierunku Wzornictwo oczywiście determinuje zakres tych działań.
Kiedy jesienią 2019 roku zaproponowałam wówczas nowo powołanemu dyrektorowi Panu Sławomirowi Czarneckiemu współpracę w zakresie badawczo - projektowym - natychmiast spotkałam się z entuzjazmem i gotowością na rozpoczęcie wspólnych działań. Moim marzeniem było jednak połączenie sił naukowych i tu natychmiast pomyślałam o kolegach z Wydziału Nauk o Polityce i Administracji Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, o dr Alinie Kaszkur i dr. hab. Arturze Lasce, znanych ze swoich zainteresowań środowiskiem miejskim. Także z ich strony spotkałam się z życzliwym przyjęciem i gotowością do podjęcia trójstronnej współpracy. Planowaliśmy zbadanie przestrzeni wokół Młynów pod kątem sposobu jej użytkowania, zgłaszanych potrzeb, obserwacji zwyczajów i intensywności eksploatacji przestrzeni. W ślad za wynikami badań prowadzonymi przez zespół z UKW, studenci z UTP mieli rozpocząć proces projektowy, mający na celu zaproponowanie form przestrzennych będących odpowiedzią na wyniki badań, także z wykorzystaniem metody prototypowania przestrzeni i działań warsztatowych. Dodatkowo ta planowana aktywność miała na celu rozpoczęcie procesu wpisywania się Młynów w krajobraz Miasta jako obiektu otwartego na mieszkańców, pobudzającego ich aktywność, a w konsekwencji budującego nową tożsamość miejsca. W ramach integracji studenci mieli pracować w zespołach międzyuczelnianych, ucząc się wzajemnie słuchać, poznać tak inne światy tych dwóch społeczności.
Plany przekreśliła pandemia, ale nie przekreśliła ich całkowicie. Zmusiła do zmiany sposobu pracy, do wprowadzenia ograniczeń, ale i jeszcze większej uważności, umiejętności maksymalnego wykorzystania wszystkich dostępnych komponentów.
Naprzeciw nam wyszedł młody zespół Parku Kultury, dostarczając materiały mające pomóc w określeniu zakresu inspiracji projektowych. Koledzy z UKW także zostali zmuszeni do modyfikacji narzędzi badawczych. Zajęcia on-line, spotkania on-line, maile, prezentacje, wędrówki po stronach internetowych, wirtualna ankieta. To wszystko warto teraz przypomnieć, gdyż pandemia stała się dodatkowym aspektem naszego projektu, w jakimś sensie czyniąc go wyjątkowym.
Ze strony Katedry Wzornictwa poprowadziłam projekt w ramach przedmiotu kształtowanie przestrzeni (III semestr, I stopień) oraz design w przestrzeni miejskiej (I semestr, II stopień). Studenci I stopnia mieli za zadanie zaprojektować w trzyosobowych grupach obiekty mogące znaleźć się w kontekście Młynów zarówno samodzielnie jak i tworząc zespół, rodzinę. Miało to dodatkowo sprowokować studentów do wzajemnej współpracy i kontaktu - tak ważnego w czasie pandemii. Bardziej doświadczeni studenci studiów magisterskich projektowali samodzielnie, jednak dla odmiany ich projekty miały dotyczyć obiektów związanych z Młynami, ale w trzech różnych dystansach - najbliżej obiektu, w pewnej odległości, np. na granicach wyspy i lądu oraz w oddali. Razem pracowało pod moim kierunkiem 37 studentów. Semestr 2020-2021 zakończyliśmy nie tylko dobrymi ocenami, ale i prezentacją projektów przed zespołem Parku Kultury i kolegami z UKW. Wiele projektów spotkało się z zainteresowaniem, mając spory potencjał realizacyjny. Byłaby to najlepsza pieczęć, jaką można postawić w przestrzeni Wyspy nie tylko podkreślając swoisty powrót Młynów do życia, ale także zaznaczając obecność lokalnego środowiska akademickiego i jego wzajemną współpracę
__
dr Ewa Raczyńska-Mąkowska, Pracownia Kształtowania Przestrzeni
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy (obecnie Politechnika Bydgoska)
WSPÓŁPRACA
POTRZEBY
PROJEKTY
W Y B Ó R
Po prezentacji wyników ankiety oraz projektów studenckich dokładnie przyjrzeliśmy się wszystkim koncepcjom
__
Wybraliśmy spośród nich takie, które urzekły nas swoją ideą lub funkcjonalnością oraz takie, które chcielibyśmy w przyszłości wyprodukować i ustawić na Wyspie Młyńskiej. To ciekawe formy, najbardziej odpowiadające na potrzeby osób odwiedzających Wyspę. Prezentujemy je w poniższej galerii - oddając jednocześnie głos ich autorom, którzy najlepiej opowiedzą o swoich pomysłach i inspiracjach!
Obecnie trwają działania prowadzące do ich produkcji, więc na razie podziwiać je można tylko w galerii, w wersji cyfrowej. Rozpoczynamy proces realizacji projektu Bartosza Świątkowskiego, więc już niedługo będziecie mieli możliwość sprawdzenia, jak napis-zabawka prezentuje się na żywo.
D Z I Ę K U J E M Y
Bardzo się cieszymy, że mogliśmy zrobić coś dla Was
_ Mamy nadzieję, że przebywanie na Wyspie Młyńskiej będzie dla Was jeszcze bardziej przyjemne! Może da się jeszcze ją uatrakcyjnić? A może macie pomysł, jak można ożywić przestrzeń publiczną w Waszym mieście? Zapraszamy do kontaktu!
K O N T A K T
